Doen met kinderen: museum Texture in Kortrijk
Leuke dingen gaan doen met kinderen? Wij hebben een gouden tip: het Kortrijkse museum Texture, dat het heeft over vlas. Dat klinkt een beetje muf: gedachten aan verschaald streekbier en oude Vlaamsche films borrelen spontaan op. Maar dat is het helemaal niet, konden wij proefondervindelijk vaststellen.
Doen met kinderen: museum Texture
Om te beginnen zit Texture in een pand om van te watertanden. Het voormalige vlasverzendhuis van de Linen Thread Company zit met z’n neus op de meanderende Leie. Het gebouw uit 1912 werd met kennis van zaken en veel gevoel voor schoonheid onder handen genomen door noArchitecten en Madoc. Zij slaagden erin het industriële verleden van de plek naadloos te verweven met haar hedendaagse functie. Het resultaat is licht en transparant. Frisser dan pasgewassen kinderoksels.
Tafelkleed en muesli – doen met kinderen
Het verhaal dat in dit gebouw wordt verteld, is er een van een dappere, wonderbaarlijke plant. Eentje die iets kent van frivool bloeien in kwetsbare kleuren, maar evengoed van troost bieden en hard werken. Een multitasker, die zich zowel ophoudt in de ochtendlijke muesli als in het linnen tafelkleed onder die muesli (net als in het isolatiemateriaal in de muren overigens).
Welke plant kan dat zeggen? Zo veelzijdig maakt de natuur ze niet vaak. Dat wisten mensen al lang: de Latijnse naam luidt niet voor niets Linum usitatissimum, ‘de zeer nuttige’. Hadden ze dus even geluk in de regio rond Kortrijk, waar het samenspel van bodem, hoeveelheid regen en klimaat voor het meest kwalitatieve vlas ter wereld zorgt (zeggen ze zelf, en we hebben geen reden om die trotse West-Vlamingen niet te geloven).
Stoffenbank – doen met kinderen
Het spel Staf Stekel neemt kinderen tussen zes en twaalf jaar mee in de wereld van het vlas. Staf deelt de lakens uit vanuit een boekje dat de kinderen meekrijgen en dat hen flink aan het werk zet. De Wonderkamer geeft het startschot voor het parcours: Felix en Mirtha maken er kennis met de vele verschijningsvormen van vlas. De knap vormgegeven ruimte is interactief opgevat en nodigt bezoekers uit tot voelen, ruiken, horen en zelfs proeven. Designers, wetenschappers en ondernemers doen allemaal hun duit in het zakje. Het verhaal van vlas begint in het nu, om pas daarna achteruit te blikken. Dat werkt drempelverlagend voor kinderen – en volwassenen die geen zin hebben in een geschiedenislesje.
’27 petflessen gaven hun leven voor een stukje fleecetrui’
Terwijl Mirtha tot haar ellebogen in het lijnzaad duikt (‘Dat is een leuk gevoel!’), test Felix in het vlaskabinet middels luid roepen het verschil tussen een met vlas geïsoleerde ruimte en een spiegelruimte. ‘Klinkt helemaal anders’, stelt hij wetenschappelijk vast. De stoffenbank toont via een schuifscherm hoe verschillende soorten textiel er onder de microscoop uitzien. Dat gaat van synthetisch tot linnen en alles daar tussenin. We bestuderen zijde, katoen, polyamide, wol, viscose en staan verwonderd te kijken naar de structuur zoals die er van heel dichtbij uitziet. Staf Stekel wil weten van wat de lichtgroene stof gemaakt is. ‘Polyester’, leest Mirtha. Het is een stukje fleecetrui, waar zevenentwintig PET-flessen hun leven voor gegeven hebben. Dit levert alvast een eerste cijfer van de geheime code op.
The mighty dollar – doen met kinderen
Volgende opdrachten brengen hen bij uiteenlopende dingen als pingpongpaletten, tennisrackets, ski’s, motorhelmen en skateboarden, die allemaal vlas bevatten, net als een koersfiets uit composietmateriaal. Felix gaat op de pedalen staan en geeft van jetje. Wat zijn benen te kort hebben aan lengte maken ze ruimschoots goed in motivatie. Met interesse bestuderen de kinderen ook de dollarbiljetten, die voor één vierde uit vlas bestaan. Vlasbedrijven uit het Kortrijkse leveren naar verluidt al jaren vezels aan de VS voor hun geldproductie. Geen vlasch, geen cash! De euro heeft dan weer geen vlas van doen, die wordt gemaakt van honderd procent katoen. Papieren geld bestaat eigenlijk niet, en dat is misschien maar goed ook met al die briefjes die per ongeluk in de wasmachine terecht komen.
Ook koeien kauwen met plezier op hun dagelijks stukje vlas, in de vorm van lijnkoeken. Wetenschappelijk onderzoek wees uit dat wanneer er lijnolie wordt gemengd onder het veevoer, de koeien minder methaan uitstoten. Daar varen niet alleen koeien wel bij, maar meteen ook de hele planeet en haar onder een teveel aan CO2 gebukt gaande klimaat. Onderweg naar de eerste verdieping komen we de linnen duiven van designer Christien Meindertsma tegen, die verwijzen naar een ander aspect uit de geschiedenis van het gebouw. Tijdens de Eerste Wereldoorlog deed dat dienst als… duivengevangenis. Een beetje duif werd in die tijd al snel verdacht van het overbrengen van geheime boodschappen voor het verzet. Botste het op een Duitser, dan werd het grijze gevogelte zonder pardon gearresteerd en opgesloten.
Het parfum van de Leie – doen met kinderen
De eerste verdieping geeft vrij spel aan de Leie – de Golden River – en haar bewogen verhaal. Dat is als damast verweven met het verhaal van de vlasplant. Hier wordt teruggeblikt en is de tentoonstelling minder interactief, dus vanzelf ook minder aantrekkelijk voor kinderen. Al kan dat zeker niet gezegd worden van de prachtige installatie van geurkunstenaar Peter De Cupere. Hij creëerde een geur die het parfum van de Leie benadert. Dat klinkt poëtischer dan het is: in de Leie werd destijds het vlas geroot, wat een parfum oplevert dat niet moet onderdoen voor dat van een boerderij met mestoverschot. Voor zoveel families die hier van generatie op generatie in de vlasindustrie werkten, moet het een wolk van herinneringen oproepen. Voor onze kinderen is het vooral een wolk van stank. Maar dan wel interessante stank. Waarvoor dank.
Texture, Noordstraat 28, 8500 Kortrijk. Kinderen bezoeken Texture gratis, boekje Staf Stekel € 2. Tijdens de schoolvakanties zijn er workshops voor kinderen. Info: www.texturekortrijk.be
Nog meer doen met kinderen? Check dan zeker ook:
Doen met kinderen: hopscheuten plukken
Doen met kinderen: Villa Verbeelding
Doen met kinderen: Spelen in het MOT